DİŞ BEYAZLATMA (BLEACHİNG) NEDİR?

Bazı dişlerde doğumsal ya da sonradan oluşan renklenmeler, hamilelik ve bebeklik döneminde antibiyotik kullanımına bağlı renklenmeler, amalgam dolgu yapıldıktan sonra oluşan renklenmeler, kanal tedavisine bağlı olarak dişin içsel olarak renklenmesi, günlük olarak tüketilen yiyecek ve içecekler (çay, kahve, meyve suyu, şarap) gibi veya sigara kullanımı sonucu dişlerin dışsal renklenmesine neden olan etkenlerde dişlerimizin doğal beyazlığını gölgelemektedir.

Dişlerde meydana gelen bu renklenmeleri diş beyazlatma (bleaching) işlemi ile giderilebilir. Diş beyazlatma işlemi diş taşı temizliği işlemi sonrası yapılan polisaj işleminden oldukça farklıdır. Diş beyazlatma işleminde dişin kendi renk tonu 2-3 ton kadar açılabilmektedir. Diş beyazlatma işlemi hekim tarafından ofis ortamında uygulanan ofis tipi beyazlatma (ofis bleaching) ve hastadan alınan ölçülerle hastanın kendisine verilen şeffaf bir plak sayesinde daha düşük oranlı beyazlatma ajanları içeren jellerle hastanın kendisinin evde uygulayacağı ev tipi beyazlatma (home bleaching) olarak uygulanabilir. 

Ayrıca hekim kontrolünde olmayan ve hastaların eczanelerden temin edebildiği over the counter olarak nitelendirdiğimiz; beyazlatıcı diş macunu, ağız gargarası gibi ürünler bulunmaktadır. Fakat bu ürünlerin etkisi, hekim kontrolünde olan beyazlatma işlemine nazaran çok düşüktür, hekim kontrolünde yapılan beyazlatma sonrası hekim tavsiyesi ile kullanmak daha doğru bir seçim olacaktır.

  • Ofis Tipi Beyazlatma (Ofis Bleaching)

Bu yöntem “Lazerle diş beyazlatma yöntemi” olarak da bilinir ve klinikte hekim tarafından uygulanır. Uygulama süresi diğer yöntemlere göre daha kısa sürer. Diş hekimi tarafından dişlerin üzerine sürülen beyazlatma jeli UV ışını ya da lazer yardımıyla aktif hale getirilir ve beyazlatma işlemi ortalama bir saat sürer.

Ofis tipi beyazlatma tüm beyazlatma sistemleri içerisinde en etkili yöntemdir. Muayehanede gerçekleştirilen beyazlatma işleminde kullanılan beyazlatıcı ajanların peroksit oranları daha yüksek olduğundan beyazlatma daha hızlı olur ve kalıcılığı daha uzundur. Diş beyazlatma işlemi uygulanmadan önce; daha etkili bir sonuç almak için, hastaya beyazlatma öncesi diş taşı temizliği yapılması gerekmektedir. Seanslar öncesi ve sonrası hastadan fotoğraf alınarak, renk tespiti yapılmaktadır. Uygulanacak seans sayısı genellikle 2 veya 3 olup dişte ki renklenmeye göre değişmektedir. İşlem öncesi dişetlerinin üzeri zarar görmesini istemediğimiz için koruyucu bir bariyer ile kapatılır ve sonrasında beyazlatma jeli dişlere uygulanır. Yaklaşık olarak 20 dakikalık periyotlarla 2 veya 3 periyod olarak dişlere beyazlatma jeli uygulanır. Seanslar arasında ve sonrasında iki haftalık süre ile hastanın renklendirici gıdalardan (çay, kahve, şarap vb.) uzak durması ve sigara kullanımını en aza indirmesi istenmektedir. Beyazlatma seansları arasında hassasiyetler görülebilmektedir fakat kullanılacak olan hassasiyet giderici diş macunları ile bu hassasiyetler ortadan kalkmaktadır.

  • Ev Tipi Beyazlatma (Home Bleaching)

Ev tipi olarak adlandırdığımız beyazlatma sisteminde, yine renk saptanıp hastadan tedavi öncesi alınan ölçü sayesinde hastaya uygun şeffaf bir plak üretilir. Evde tipi diş beyazlatma işleminde daha düşük yüzdeli “Karbamid Peroksit” içeren beyazlatma ajanları kullanılır. Hazırlanan şeffaf plak ve beyazlatıcı ajan içeren tüpler hastaya verilerek dişlerine nasıl uygulayacağı hekim tarafından anlatılır. Hasta, ilacı diş hekiminin önerileri doğrultusunda işlemi günde 2 defadan 2 hafta veya sadece geceleri uyurken 1-2 hafta uygular. Haftalık kontrollerle tedavinin nasıl gittiği izlenerek gereken değişiklikler yapılır. Hastaya hangi yöntemle beyazlatma uygulanacağına diş hekimi ve hasta birlikte karar vermelidir.

Veya diş beyazlatma evde ve ofis ortamında beraber uygulanır. Klinikte uygulandıktan sonra 2-3 gün de ev tipi beyazlatma ile işlem desteklenebilir.

Tek diş beyazlatma (içten beyazlatma): Kanal tedavisi sonrası renk değiştiren dişlere uygulanır. Dişteki dolgu sökülür, açılan boşluğa beyazlatma jeli uygulanır ve devamında diş, geçici dolgu ile kapatılır. İstenilen renge ulaşıncaya kadar 3 gün aralıklarla seanslar tekrarlanır.

Diş Beyazlatma Öncesi Neler Yapılmalıdır?

Dişlerini beyazlatmak isteyen kişiler bu işlem öncesinde bir ön hazırlık süreci geçirmelidir. Elbette ki bu süreç uzman hekim tarafından belirlenecek ve yönetilecek olan bir süreç olmalıdır. Diş parlatma işlemi yapılmadan önce mevcut diş ve diş etlerindeki sağlık problemleri çözülmelidir. Örneğin diş çürüğü olan hastaların öncelikle çürükleri tedavi edilmeli, diş eti problemleri olanlara gerekli tedaviler yapılmalı, diş taşları temizlenmeli. Çürüklerin temizlenmediği bir durumda diş beyazlatmak için kullanılacak olan jel maddeler çürüğü aşarak dişin derin dokularına geçecektir, bu durumda da istenmeyen sonuçlar oluşur ve zararları son derece ağır olabilir. Beyazlatma işlemi diş minesinin bütünlüğünün bozulduğu, çatlakların olduğu bireylere uygulanmamalıdır.

Diş beyazlatma tedavisi ile ilgili sık sorulan sorular 

Hangi tip diş beyazlatma yöntemi daha uygundur?

Eğer diş renginin beyaza yakın ve birkaç ton açılması isteniyorsa sadece lazer tipi (ofis tipi) veya ev tipi beyazlatma yeterli olabilir. Ancak dişlerde sigara, kahve veya çaydan dolayı çok fazla renklenme varsa kombine diş beyazlatma yöntemi daha etkili olur. Kişiye uygun diş beyazlatma yöntemine karar verebilmek için mutlaka diş hekimi muayenesi gerekir. 

Diş beyazlatmanın zararı var mıdır?

Beyazlatma yöntemleri dişlerde az da olsa hassasiyete sebep olabilir. Bu hassasiyet havaya, çok sıcak ya da soğuk yiyecek ve içeceklere karşı olabilir. Bu durum normal ve beklenen bir yan etkidir. Diş hassasiyetinin genellikle 24-48 saat içerisinde geçmesi beklenir. Beklenmeyen bir durum ile karşılaşıldığında mutlaka hekime başvurulmalıdır. Diş hekimi kontrolünde yapılan beyazlatmanın dişlere herhangi bir zararı yoktur. 

Dişlerin beyazlaması ne kadar sürer?

Dişlerin beyazlaması kişiden kişiye göre değişiklik göstermektedir. Ortalama beyazlama süresi 2-3 haftadır yani 2-3 seanstır. Antibiyotik kullanımına bağlı oluşan grileşmelerin beyazlaması daha zordur ve sonuca ulaşmak daha uzun bir süre gerektirebilir.

Beyazlatma İşleminde Başarı Oranı Nedir?

Yapılan araştırmalar özellikle çay, kahve, sigara ve yaşa bağlı renklenmelerde hastalarda tatmin oranının oldukça yüksek olduğu gösterilmiştir. Ancak; ilaçlara veya aşırı floride bağlı “florozis” olarak isimlendirilen renklenmelerde çok iyi sonuçlar elde edilememektedir.

Diş beyazlatmanın etkisi kalıcı mıdır?

Beyazlatma sonrasında renk zamanla kaybolmaya başlar. Kişiden kişiye değişen faktörlere bağlı olarak değişmekle birlikte, dişlerdeki beyazlık 6 ay ile 1-2 yıl arasında devam ediyor. Çay, kahve ve sigara kullanımı fazla olan bireylerde, kazanılmış olan beyazlığın ömrü daha kısa olmakla birlikte, diğer bireylerde beyazlığın ömrü çok daha uzun olabiliyor. Dişlerin tekrar eski renklerine dönmeden 6 ayda bir düzenli kontroller sağlanarak gerektiği takdirde beyazlatma işleminin 6 ayda veya yılda bir tekrarlanması, beyazlığın daha uzun ömürlü olmasını sağlamakta ve ikinci beyazlatmanın süresinin kısalması ve ekonomik açıdan da avantajlı olmaktadır.

İşlem sonrasında nelere dikkat edilmelidir?

  • Beyazlatma işleminden sonraki 1-2 hafta boyunca boyar madde içeren besinler tüketilmemeli. (çilek, ahududu, salça, ketçap vs.) Bu süre beyazlatma sonrası minenin kendini toparlama süresidir, eğer bu süreye uyulmazsa dişler hiç beyazlamamış gibi tekrar eski haline dönecektir.
  • İşlem sonrası birkaç gün asitli yiyecek ve içeceklerden kaçınılmalı, asitli besinler bu süreçte dişlerde hasarlara sebebiyet verebilir.
  • Çay, kahve içilmemeli, sigara olabildiğince azaltılmalı.
  • Yine diş beyazlatma işlemi sonrasındaki birkaç gün dişler sert fırçalanmamalı, mümkünse ekstra yumuşak bir diş fırçası ile nazikçe temizleme işlemi yapılmalı.
  • Yardımcı ürün olarak beyazlatıcı diş macunu kullanılacak ise işlemden bir hafta sonra ve günde bir defa kullanılmalı, günün diğer öğünlerinde fırçalama işlemlerine normal bir diş macunu ile devam edilmeli.
  • Dişlerde hassasiyet oluştuysa hassasiyet giderici macunlar kullanmak faydalı olacaktır.
  • Beyazlatma işlemini sonrası dişlerin durumuna göre flor uygulaması da yapılabilir.

Ev tipi diş beyazlatma tedavisinde nelere dikkat edilmelidir?

Piyasada farklı farklı diş beyazlatma ürünleri satılmaktadır. Ev tipi diş beyazlatmalarında dikkat edilmesi gereken husus, jeli tarif edilenden fazla uygulamamaktır. Aksi takdirde plak içinden taşan jel diş etlerini tahriş eder. Böyle bir durumda diş etleri hemen yıkanmalı ve diş hekimi ile iletişime geçilmelidir.

Diş beyazlatma işlemini yaptırmak için yaş sınırı var mıdır? İşlemin yapılmaması gereken durumlar var mıdır?

Diş beyazlatma işlemi için yaş sınırı veya herhangi bir engel yoktur. Ama 18 yaşından küçüklere ve hamilelere uygulanması tavsiye edilmemektedir.

Doğal ya da doğal olmayan alternatif yollarla diş beyazlatma işlemlerinin zararları nelerdir?

Karbonat ile diş beyazlatma, zerdeçal ile diş beyazlatma, Hindistan cevizi yağı ile diş beyazlatma, çilek ile diş beyazlatma, alüminyum folyo ile diş beyazlatma, limon ile diş beyazlatma, elma sirkesi ile diş beyazlatma, ceviz kabuğu ile diş beyazlatma ve çamaşır suyu ile diş beyazlatma gibi yüzlerce farklı beyazlatma uygulamaları denenmektedir. Ancak bu tip maddelerin dişleri beyazlatmaya hiçbir faydası olmadığı gibi dişler üzerinde geri dönüşümsüz hasarlar ve hassasiyetler oluşturur. Kesinlikle kullanılmamalıdır. Piyasadaki diş beyazlatma tozları gibi reklam ürünleri için de kesinlikle bir diş hekimine danışılmalıdır.